Alles wat je wilt weten over het kerkelijk huwelijk 

Het hoogtepunt van jullie mooiste dag: Dat is elkaar het jawoord geven in de kerk. Maar voordat je daar staat te stralen komen er misschien wel een heleboel vragen op je af. Samen met weddingplanner Enyo Lake beantwoorden we de 9 belangrijkste vragen over een kerkelijk huwelijk.

Alles wat je wilt weten over het kerkelijk huwelijk

Is een kerkelijk huwelijk ook een optie voor als mijn partner niet-gelovig is?

“Dat hangt helemaal af van hoe een kerkstroming daarmee omgaat. Bij een traditioneel katholiek huwelijk, waarbij het huwelijk een sacrement is, wordt dat lastiger dan bij een oecemenische gemeenschap. Het kan zijn dat de gelovige partner in een kerkgemeenschap zit die streng is en waar het niet is toegestaan. Dan zijn er altijd nog freelance voorgangers of pastoren die je wel willen trouwen. In Duitsland, dat een stuk geloviger is dan Nederland, is dat al een heel fenomeen. Daar heb je bedrijven met namen als Rent a Pastor.”

Mag ik ook trouwen in de kerk als géén van ons gelovig is?

”Het hangt er natuurlijk vanaf of je alleen voor het gebouw gaat of ook voor de kerkelijke inzegening. Heel veel kerkgebouwen in Nederland zijn in vrij beheer. Dat zijn gebouwen die je kunt huren en waarin je een ceremonie kunt organiseren. Wil je per se de inzegening, dan raad ik ook hier aan om je motivatie te bespreken met de pastoor, dominee of voorganger. Wat voor rol speelt de kerk in jullie leven? Een kerkelijk huwelijk is magisch, maar heb je daar niks mee, dan zou ik voor zo’n bijzonder gebouw gaan.”

Kan mijn kerkelijk huwelijk ook op een andere (buiten)locatie plaatsvinden?

“Zeker! dat heb ik meerdere keren meegemaakt: in een boot of in een tuin. Bij een katholiek huwelijk is het echter niet toegestaan, daar moet de bruiloft in een katholieke kerk plaatsvinden die een actieve parochie is. Maar bij de protestantse kerk heerst de overtuiging dat de kerk niet het gebouw is, maar de gemeenschap. Zoiets moet je goed overleggen met degene die je gaat trouwen of met de gemeenschap.

Mag ik alles aantrekken wat ik wil tijdens een kerkelijk huwelijk?

”Ja en nee. Vanuit het kerkelijk oogpunt is bescheidenheid een belangrijk gegeven. Maar dat hangt ook een beetje af van hoe traditioneel een kerkgemeenschap is. Soms willen ze dat de vrouw haar schouders bedekt of zien ze liever geen open rug of nauwsluitende jurk. Heel strenge gemeenschappen willen dat de vrouw haar hoofd bedekt. Ook dit zijn dingen die in het voortraject kunnen worden besproken. Bedenk voor jezelf: wat is passend bij deze gelegenheid en past dat voor mij in de omgeving waar ik ben?

Mag ik de kerk aankleden zoals ik dat zelf wil?

”Laatst had ik een bruiloft in een heel traditionele kerk: daar was het niet toegestaan om versieringen aan te brengen. Uiteindelijk hebben we overlegd en mochten we bloemen aan de kerkbanken hangen. Ik vroeg ter plekke of die ook aan het knielbankje mochten, en dat was uiteindelijk geen probleem. Tijdens zo’n dag is er heel veel liefde en je kunt dit dan ook altijd overleggen. Maar bedenk ook voor jezelf: op welke manier wil je de ruimte aankleden? Veel kerkgebouwen hebben uitstraling en charme van zichzelf. Kies dan voor aankleding die complementeert  en geen afbreuk doet aan de schoonheid van het gebouw.”

Welke documenten heb ik nodig voor een kerkelijk huwelijk?

”Je hebt in ieder geval een doopbewijs nodig; en bij een katholiek huwelijk is het heel belangrijk dat je vormsel en communies hebt gedaan. Bij een protestants huwelijk zijn ze ook hier vrijer, daar hoef je niks mee te nemen.

Wat zijn de basisregels voor de etiquette van een kerkelijke bruiloft?

”Dat hangt echt enorm af van waar je bent. Per gemeenschap of stroming zijn er behoorlijk veel regels, de een strenger dan de ander. De kerk is natuurlijk een aaneenschakeling van gebruiken en rituelen. Maar ik denk dat voor bruidsparen die overwegen in de kerk te trouwen, dit boven alles een enorme verrijking is. Het belangrijkste is dat ze hun huwelijk laten inzegenen door God, en Hem uitnodigen als derde snoer in hun verbond. Boven alles is het moeilijk om de etiquette over een kam te scheren, omdat het bij elke gemeenschap zo anders is.

Wat houdt de liturgie precies in?

”De liturgie is een boekje waarin het verloop van de dienst staat. Meestal wordt begonnen met samenzang, dan een gebed, dan komt er een overdenking of kort woord. Soms is er ook een luisterlied en dan geloftes, daarna wordt het huwelijk ingezegend en ontvangst het bruidspaar de huwelijksbijbel, waarop soms weer een lied of collectie volgt. Het eindigt met een zegening voor het paar en de aanwezigen. Het leuke is dat als je bij een kerkgemeenschap bent waar niet veel mag wat betreft de decoratie, je de buitenkant van het boekje misschien wel kun vormgeven in de stijl van jullie bruiloft.

Kan ik eerst in de kerk trouwen en daarna pas voor de wet?

”Nee, dat moet echt eerst voor de wet, dan pas kunnen jullie kerkelijk worden ingezegend. ”First license, than blessing”, zegt mijn man altijd. Dat is hoe het in Nederland volgens de wet moet. Maar omdat het katholieke huwelijk een sacrement is, is deze voor veel katholieken net zo belangrijk als voor de wet trouwen.

Kerkelijke countdown
  • 1 jaar
    Begin bij voorkeur minstens een jaar voor de grote dag met vinden van de kerk van jullie dromen. Dat heeft ook te maken met jullie huwelijksvoorbereiding: een aantal gesprekken of een complete cursus waarmee jullie meer inzicht in jullie verwachtingen van het huwelijk en jullie doelen krijgen.
  • Zo vroeg mogelijk
    Krijg zo vroeg mogelijk duidelijk of en hoe je de kerk of parochie kunt aankleden en wat wel en niet mogelijk is wat betreft jouw bruidsjurk.
  • 9 maanden
    De bruiloftsdatum kun je het beste minstens negen maanden van tevoren vastleggen. Je kerk of parochie  moet zich ook voorbereiden, iets wat met de coronamaatregelen die dan misschien nog gelden, iets meer tijd kan vergen.
  • 3 maanden
    De praktische zaken – de liturgie en alle benodigde papieren – plan je het liefst zo’n drie maanden voor jullie grote dag. De inhoud overleg je namelijk met de kerk of parochie en ze moeten ook nog ontworpen en gedrukt worden.